Podstawowe informacje
Wkłady koronowe (inlay, onlay) - stanowią uzupełnienia samodzielne, zastępują tradycyjne wypełnienia "plomby", są szczególnie polecane do zębów bocznych ze względu na dużą wytrzymałość. Wykonuje się je najczęściej na zęby trzonowe lub przedtrzonowe. Współczesne wkłady koronowe najczęściej wykonywane są z porcelany lub kompozytu. Najczęstszym wskazaniem do wykonania wkładów koronowych jest odbudowa miejsc stycznych z zębem sąsiednim - szczególnie jeśli próchnica zniszczyła tkanki zęba głęboko. Zastosowanie w takim przypadku wypełnienia (plomby) nie daje zadowalających rezultatów. Wkłady również są stosowane jeśli korona zęba jest znacznie zniszczona. Wkłady które odbudowują całą powierzchnię żującą zębów bocznych zwane są nakładami. Nie powinno stosować się wkładów jeśli u pacjenta występuje duża skłonność do próchnicy oraz jeśli ząb jest po leczeniu endodontycznym - w takim przypadku lepiej wykonać wkład koronowo-korzeniowy oraz koronę.
Wykonanie wkładu koronowego odbywa się na dwóch wizytach. Zabieg jest całkowicie bezbolesny - odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Lekarz opracowuje ząb podobnie jak pod klasyczne wypełnienie (plombę) z zachowaniem zasady, iż dno ubytku nie może być szersze niż jego wlot. Następnie pobierany jest wycisk celem wykonania modelu na którym w laboratorium protetycznym zostanie wykonany wkład. Lekarz pobiera również wycisk zębów przeciwstawnych i dobiera kolor. Opracowany ząb zostaje zabezpieczony opatrunkiem tymczasowym do następnej wizyty, która odbywa się zwykle za 2-3 dni i wtedy następuje osadzanie wkładu w ubytku przy pomocy specjalnego cementu.
Wkłady koronowe są bardziej wytrzymałe niż zwykłe plomby. Ponieważ są modelowane w laboratorium umożliwiają precyzyjne odbudowanie miejsc stycznych z sąsiednim zębem lub zębami co często bywa trudne do osiągnięcia zakładając zwykłą plombę.